انواع قارچ خوراکی: معرفی 35 قارچ همراه با تصویر

قارچ یکی از محبوبترین مواد غذایی در جهان است که نه تنها طعم منحصربهفردی به غذاها میبخشد، بلکه سرشار از مواد مغذی مانند پروتئین، ویتامینها و آنتیاکسیدانهاست. انواع قارچ خوراکی به دو دسته اصلی تقسیم میشوند: قارچهای کشتشده و قارچهای وحشی. در ایران، کشت قارچ به عنوان یک صنعت رو به رشد شناخته میشود و انواع مختلفی از قارچ خوراکی مانند قارچ دکمهای و صدفی در مزارع تولید میشوند. همچنین، انواع قارچ وحشی در جنگلها و کوهستانهای ایران یافت میشوند که برخی از آنها مانند دنبلان، ارزش اقتصادی بالایی دارند. در سطح جهانی، قارچ خوراکی از آسیا تا اروپا و آمریکا متنوع است و بیش از ۲۰۰۰ گونه شناختهشده وجود دارد، هرچند تنها بخش کوچکی از آنها خوراکی هستند.
در این مقاله، به بررسی جامع انواع قارچ خوراکی ایران و جهان میپردازیم. هدف ما ارائه اطلاعات دقیق و مفید برای علاقهمندان به قارچ است تا بتوانید بهترین انتخاب را برای رژیم غذایی خود داشته باشید. ما بیش از ۳۰ نوع قارچ خوراکی را پوشش میدهیم، از محبوبترینها تا نادرترها، و یک جدول مقایسهای برای تسهیل تصمیمگیری شما اضافه کردهایم. اگر به دنبال خرید، پرورش یا مصرف انواع قارچ هستید، این راهنما کمککننده خواهد بود.
اهمیت قارچ در رژیم غذایی و سلامت
قارچ خوراکی نه تنها کمکالری است، بلکه منبع غنی از فیبر، ویتامین D، سلنیوم و پتاسیم محسوب میشود. مطالعات نشان میدهد که مصرف منظم انواع قارچ میتواند به تقویت سیستم ایمنی، کاهش کلسترول و حتی پیشگیری از سرطان کمک کند. در ایران، قارچ به عنوان جایگزین گوشت در غذاهای گیاهی محبوب است و در جهان، در آشپزیهای متنوعی مانند غذاهای آسیایی و ایتالیایی استفاده میشود. اما توجه کنید: همیشه قارچ وحشی را با احتیاط جمعآوری کنید، زیرا برخی گونهها سمی هستند.
انواع قارچ خوراکی کشتشده در ایران و جهان
این دسته از قارچها در شرایط کنترلشده پرورش داده میشوند و ایمنترین گزینه برای مصرف هستند. در ایران، صنعت پرورش قارچ در استانهایی مانند تهران، البرز و مازندران رونق دارد.
1. قارچ دکمهای (Agaricus bisporus)

قارچ دکمهای
این قارچ رایجترین نوع قارچ خوراکی در جهان و ایران است و بیش از ۹۰% تولید قارچ در ایران به آن اختصاص دارد. ظاهر آن سفید یا کرمیرنگ، گرد و کلاهکدار است، با ساقه کوتاه و بافت نرم و آبدار. طعم ملایم و کمی خاکی دارد که با پختن شیرینتر میشود.
فواید سلامتی: غنی از پروتئین (حدود ۳ گرم در ۱۰۰ گرم)، ویتامینهای گروه B (مانند B۱۲ و ریبوفلاوین)، سلنیوم و آنتیاکسیدانها. کمک به تقویت سیستم ایمنی، کاهش التهاب و حمایت از سلامت قلب. همچنین کمکالری (۲۲ کالری در ۱۰۰ گرم) و مناسب برای رژیمهای لاغری.
موارد استفاده: بسیار versatile است؛ در سالادهای تازه، پیتزا، سوپها، املت، ساندویچ و غذاهای ایرانی مانند قارچ سوخاری یا اضافه به خورشتها. میتوان آن را خام، سرخشده یا گریل کرد. در آشپزی جهانی، پایه بسیاری از سسها و غذاهای ایتالیایی است.
نکات کاربردی: پرورش آسان در خانه با کمپوست و محیط تاریک و مرطوب (دمای ۱۵-۲۰ درجه سانتیگراد). نگهداری: در یخچال تا ۵ روز، اما تازه مصرف شود. هشدار: اگر وحشی جمعآوری شود، با گونههای سمی اشتباه نشود.
2. قارچ صدفی (Pleurotus ostreatus)

قارچ صدفی
این قارچ شبیه صدف دریایی است، با کلاهکهای پهن خاکستری، سفید یا آبیفام که به صورت خوشهای رشد میکند. بافت ترد و کمی لاستیکی دارد و طعم ملایم و کمی شیرین، شبیه گوشت دریایی.
فواید سلامتی: کمک به کاهش وزن (۳۳ کالری در ۱۰۰ گرم، فیبر بالا)، تقویت استخوانها به دلیل ویتامین D و کلسیم، و خواص ضدمیکروبی. همچنین منبع خوبی از پتاسیم برای کنترل فشار خون.
موارد استفاده: عالی برای سرخکردن، گریل یا اضافه به سوپها و استیرفرایهای آسیایی. در ایران، در غذاهای سنتی مانند قارچ صدفی کبابی با سبزیجات یا سالادهای گرم استفاده میشود. در جهان، جایگزین گوشت در غذاهای وگان مانند تاکو یا برگر.
نکات کاربردی: در ایران به راحتی کشت میشود روی کاه یا چوب (دمای ۱۰-۲۵ درجه). نگهداری: تا ۷ روز در یخچال، اما خشکشده هم ماندگار است. نکته جالب: میتواند آلایندههای محیطی را جذب کند، پس از منابع معتبر بخرید.
3. قارچ شیتاکه (Lentinula edodes)

قارچ شیتاکه
اصالتاً از ژاپن، اما در ایران هم پرورش داده میشود. کلاهک قهوهای تیره و چروکیده، با ساقه ضخیم و طعم غنی، دودی و گوشتی که با خشک شدن قویتر میشود.
فواید سلامتی: خواص ضدسرطانی به دلیل لنتینان (مادهای که سیستم ایمنی را تقویت میکند)، کاهش کلسترول و حمایت از سلامت کبد. حاوی ۳۴ کالری، ۲.۵ گرم پروتئین و ویتامین D بالا در ۱۰۰ گرم.
موارد استفاده: در غذاهای آسیایی مانند سوپ میسو، استیرفرای یا رامن. در ایران، برای چای دارویی یا اضافه به خوراک مرغ و سبزیجات. خشکشده آن برای طعمدهی به سسها عالی است.
نکات کاربردی: پرورش روی چوب بلوط (دمای ۱۵-۲۵ درجه، زمان برداشت ۶-۱۲ ماه). نگهداری: تازه تا ۱۰ روز، خشکشده تا یک سال. نکته: در طب سنتی چینی برای تقویت انرژی استفاده میشود.
4. قارچ پورتوبلو (Agaricus bisporus)

قارچ پورتوبلو
نسخه بالغ و بزرگتر قارچ دکمهای، با کلاهک قهوهای بزرگ (تا ۱۵ سانتیمتر) و بافت متراکم و گوشتی. طعم قویتر و خاکی نسبت به دکمهای، شبیه استیک.
فواید سلامتی: مشابه دکمهای، اما با آنتیاکسیدان بیشتر (۲۲ کالری، ۳ گرم پروتئین). کمک به سلامت گوارش و کاهش التهاب.
موارد استفاده: ایدهآل برای برگرهای گیاهی، گریلشده به جای استیک، یا پرشده با پنیر و سبزیجات. در ایران، در پیتزاهای خانگی یا سالادهای گرم.
نکات کاربردی: پرورش همانند دکمهای، اما زمان بیشتر برای رشد. نگهداری: تا ۵ روز در یخچال. نکته: آب زیادی آزاد میکند، پس قبل از پخت خشک کنید.
5. قارچ انوکی (Flammulina velutipes)

قارچ انوکی
ساقههای بلند، نازک و سفید با کلاهکهای کوچک زرد یا سفید، شبیه رشتههای ماکارونی. طعم ملایم و ترد، کمی شیرین.
فواید سلامتی: تقویت ایمنی (به دلیل پلیساکاریدها)، کمک به کنترل قند خون و منبع ویتامین C (۳۷ کالری، ۲.۵ گرم پروتئین).
موارد استفاده: محبوب در آشپزی آسیایی مانند سوپهای ژاپنی یا سالادهای سرد. در ایران، وارداتی است و برای غذاهای fusion مانند نودل با قارچ.
نکات کاربردی: پرورش در کیسههای پلاستیکی با خاک اره (دمای سرد ۵-۱۵ درجه). نگهداری: تا ۷ روز، اما سریع پلاسیده میشود. نکته: وحشی آن در زمستان رشد میکند.
6. قارچ maitake (Grifola frondosa)

قارچ maitake
شبیه خوشههای مرغ جنگلی یا گل کلم، با کلاهکهای خاکستری-قهوهای لایهلایه. طعم خاکی و کمی تلخ، بافت ترد.
فواید سلامتی: ضددیابت (کمک به تنظیم قند خون)، تقویت ایمنی و خواص ضدسرطانی (۳۱ کالری، ۲ گرم پروتئین).
موارد استفاده: سرخشده، سوپ یا چای دارویی. در ایران، برای غذاهای سالم مانند سالاد یا جایگزین گوشت.
نکات کاربردی: پرورش روی چوب (دمای ۱۵-۲۵ درجه). نگهداری: تازه تا ۵ روز. نکته: در طب سنتی برای انرژیزایی استفاده میشود
7. قارچ شیرین بیان (Hericium erinaceus)

قارچ شیرین بیان
شبیه یال شیر یا مرجان سفید، بدون کلاهک سنتی، با رشتههای آویزان. طعم شیرین و دریایی، بافت نرم.
فواید سلامتی: مفید برای مغز و اعصاب (تحریک رشد سلولهای عصبی)، کاهش اضطراب و حمایت از گوارش (۲۸ کالری، ۲ گرم پروتئین).
موارد استفاده: سرخشده شبیه میگو، سوپ یا چای. در ایران، برای غذاهای وگان.
نکات کاربردی: پرورش روی چوب (دمای ۲۰-۲۵ درجه). نگهداری: تا ۴ روز. نکته: در طب چینی برای حافظه استفاده میشود.
8. قارچ ریشی (Ganoderma lucidum)

قارچ ریشی
کلاهک قرمز-قهوهای براق، شبیه کلیه، بافت چوبی. طعم تلخ، بیشتر دارویی.
فواید سلامتی: تقویت ایمنی، ضدپیری، کاهش استرس (۳۰ کالری، ۲ گرم پروتئین).
موارد استفاده: چای، عصاره یا سوپ. در ایران، برای دمنوشهای سنتی.
نکات کاربردی: پرورش سخت، روی چوب (زمان طولانی). نگهداری: خشکشده تا سالها. نکته: بیشتر مکمل است، نه غذایی روزمره.
9. قارچ شیمجی (Hypsizygus tessellatus)

قارچ شیمجی
کوچک و سفید با کلاهک گرد، شبیه دکمهای کوچک. طعم آجیلی و شیرین، بافت سفت.
فواید سلامتی: منبع فیبر و ویتامینها، کمک به گوارش (۳۵ کالری، ۳ گرم پروتئین).
موارد استفاده: استیرفرای، سوپ یا سالاد. در ایران، وارداتی برای غذاهای ژاپنی.
نکات کاربردی: پرورش آسان (دمای ۱۵-۲۰ درجه). نگهداری: تا ۶ روز. نکته: طعم آن با پختن بهتر میشود.
10. قارچ کینگ اویستر (Pleurotus eryngii)

قارچ کینگ اویستر
ساقه ضخیم و سفید با کلاهک کوچک قهوهای. طعم شبیه گوشت، بافت متراکم.
فواید سلامتی: کمکالری (۲۸ کالری)، پروتئین بالا، تقویت استخوانها.
موارد استفاده: گریلشده به جای استیک، سوپ یا پاستا.
نکات کاربردی: پرورش روی کاه (دمای ۱۰-۲۰ درجه). نگهداری: تا ۷ روز. نکته: جایگزین عالی گوشت در رژیمهای گیاهی. قیمت: ۳۰,۰۰۰-۵۰,۰۰۰ تومان.
این توضیحات جامع انواع قارچ را پوشش میدهد. برای سئو، کلمات کلیدی مانند “قارچ” و “انواع قارچ” به طور طبیعی استفاده شدهاند. اگر نیاز به جزئیات بیشتر یا قارچهای دیگر دارید، اطلاع دهید!
انواع قارچ خوراکی وحشی در ایران
ایران با تنوع آب و هوایی، میزبان انواع قارچ وحشی است. این قارچها در فصل بهار و پاییز در جنگلهای شمال و کوهستانهای غرب یافت میشوند. هشدار: جمعآوری بدون دانش専門ی خطرناک است.
11. قارچ دنبلان سفید (Terfezia spp)

دنبلان سفید
این قارچ کویری منحصربهفرد ایران است، شبیه ترافلهای اروپایی اما با بافت داخلی سفید و پوسته قهوهای ناهموار. اندازه آن مانند سیبزمینی کوچک (۵-۱۰ سانتیمتر) است و طعم خاکی، آجیلی و کمی شیرین دارد که آن را گرانقیمت میکند.
فواید سلامتی: غنی از آنتیاکسیدانها، پروتئین (حدود ۴ گرم در ۱۰۰ گرم) و مواد معدنی مانند پتاسیم. کمک به تقویت سیستم ایمنی و کاهش التهاب. کمکالری (۲۵ کالری در ۱۰۰ گرم) و منبع فیبر برای گوارش.
موارد استفاده: در غذاهای سنتی ایرانی مانند سالادهای تازه با روغن زیتون، اضافه به خورشتها یا به صورت خام در دسرهای محلی. در جهان، شبیه ترافل برای طعمدهی به غذاهای لوکس استفاده میشود.
نکات کاربردی: در استانهای مرکزی مانند اصفهان، یزد و کرمان در فصل بهار زیر خاک کویر (نزدیک بوتههای گز) یافت میشود. جمعآوری با سگهای تربیتشده یا دستی. نگهداری: تازه تا ۳ روز در یخچال، یا خشکشده تا ماهها. نکته: صادرات آن به اروپا سودآور است، اما برداشت بیش از حد تهدیدکننده محیط زیست است.
12. قارچ دنبلان سیاه (Tuber spp)

قارچ دنبلان سیاه
نادر در ایران، اما در مناطق کوهستانی مانند البرز و زاگرس یافت میشود. ظاهر آن سیاهرنگ، ناهموار و شبیه سیبزمینی کوچک با عطر قوی خاکی. طعم غنی، آجیلی و کمی تند دارد.
فواید سلامتی: آنتیاکسیدان بالا (مانند بتاکاروتن)، ویتامین D و مواد معدنی برای سلامت پوست و استخوانها. حدود ۳۰ کالری و ۳ گرم پروتئین در ۱۰۰ گرم، کمک به پیشگیری از بیماریهای قلبی.
موارد استفاده: رندهشده روی پاستا، سالاد یا غذاهای ایرانی مانند اضافه به برنج و گوشت. در آشپزی جهانی، برای سسهای لوکس.
نکات کاربردی: در خاک مرطوب کوهستانی زیر درختان بلوط رشد میکند. جمعآوری فصلی (پاییز) و نیاز به مجوز محیط زیستی دارد. نگهداری: تازه تا ۵ روز، یا در روغن نگهداری شود. نکته: گونههای ایرانی کمتر شناختهشده اما با ارزش صادراتی. هشدار: با گونههای سمی اشتباه نشود.
13. قارچ کوهی (Agaricus campestris)

قارچ کوهی
وحشی در مراتع و چمنزارهای ایران، شبیه قارچ دکمهای کشتشده اما با کلاهک سفید-صورتی بزرگتر و طعم قویتر، خاکی و کمی تند.
فواید سلامتی: منبع پروتئین (۳ گرم در ۱۰۰ گرم)، ویتامین B و سلنیوم برای تقویت ایمنی و سلامت مو. کمکالری (۲۰ کالری) و مفید برای رژیمهای گیاهی.
موارد استفاده: سرخشده در املت، اضافه به سوپهای ایرانی یا سالاد. در جهان، برای پیتزا یا غذاهای روستایی.
نکات کاربردی: در مراتع شمال و غرب ایران (مانند مازندران) در پاییز رشد میکند. جمعآوری آسان اما بررسی سمی نبودن ضروری است. نگهداری: تازه تا ۴ روز. نکته: میتواند جایگزین ارزان قارچ دکمهای باشد، اما وحشی آن مغذیتر است.
14. قارچ چانترل (Cantharellus cibarius)

قارچ چانترل
زردرنگ و قیفیشکل با لبههای موجدار، بدون تیغه زیر کلاهک. طعم میوهای، کمی فلفلی و بافت ترد دارد.
فواید سلامتی: غنی از ویتامین C و D (۳۵ کالری، ۲ گرم پروتئین)، کمک به سلامت چشم و سیستم ایمنی.
موارد استفاده: سرخشده با کره، اضافه به سسها یا غذاهای ایرانی مانند خوراک سبزیجات. در اروپا، برای غذاهای فرانسوی.
نکات کاربردی: در جنگلهای شمال ایران (هیرکانی) در تابستان و پاییز زیر درختان راش. جمعآوری گروهی، نگهداری تازه تا ۵ روز یا خشکشده. نکته: عطر قوی آن برای طعمدهی عالی است، اما گونههای مشابه سمی وجود دارد.
15. قارچ مورل (Morchella esculenta)

قارچ مورل
مخروطیشکل با سطح اسفنجی قهوهای-زرد، شبیه مغز انسان. طعم لذیذ، خاکی و آجیلی، گرانقیمت به دلیل نادر بودن.
فواید سلامتی: آنتیاکسیدان بالا، ویتامین D و آهن (۳۱ کالری، ۳ گرم پروتئین)، مفید برای کمخونی و سلامت مغز.
موارد استفاده: پرشده با گوشت، سوپ یا غذاهای لوکس ایرانی مانند اضافه به پلو. در جهان، برای غذاهای gourmet.
نکات کاربردی: در بهار ایران (زاگرس و البرز) زیر درختان میوه. جمعآوری با احتیاط، نگهداری خشکشده تا یک سال. هشدار: خام سمی است، همیشه بپزید.
16. قارچ بولتوس (Boletus edulis)

قارچ بولتوس
معروف به پورچینی، با کلاهک قهوهای بزرگ و ساقه ضخیم سفید، بافت اسفنجی زیر کلاهک. طعم غنی، آجیلی و قوی.
فواید سلامتی: پروتئین بالا (۲.۵ گرم در ۱۰۰ گرم)، ویتامینها برای سلامت قلب (۲۶ کالری).
موارد استفاده: خشکشده برای risotto، پاستا یا غذاهای ایرانی مانند خورشت قارچ.
نکات کاربردی: در جنگلهای هیرکانی شمال ایران در پاییز. نگهداری خشکشده عالی. نکته: یکی از بهترین انواع قارچ برای صادرات.
17. قارچ کالاه قوچ (Kalah Truffle)

قارچ کالاه قوچ
نوع محلی شبیه دنبلان کویری، با ظاهر گرد و قهوهای، بافت داخلی سفید. طعم خاکی و کمی تلخ، شبیه ترافل.
فواید سلامتی: آنتیاکسیدان و فیبر برای گوارش (۲۸ کالری، ۳ گرم پروتئین).
موارد استفاده: در غذاهای سنتی کویر مانند سالاد یا خورشتهای محلی.
نکات کاربردی: در کویرهای مرکزی ایران (مانند کرمان). جمعآوری بهاری، نگهداری تازه محدود. نکته: نام محلی ممکن است متفاوت باشد؛ گونهای نادر و فرهنگی.
18. قارچ Russula

قارچ Russula
گونههای خوراکی سبز یا قرمز با کلاهک صاف و تیغههای سفید. طعم ملایم تا تند، بافت سفت.
فواید سلامتی: ویتامین C و مواد معدنی (۳۰ کالری، ۲.۵ گرم پروتئین)، کمک به ایمنی.
موارد استفاده: سرخشده یا سوپ، در غذاهای ایرانی جنگلی.
نکات کاربردی: در جنگلهای ایران (زاگرس). بسیاری گونهها سمی، شناسایی دقیق لازم. نگهداری تا ۳ روز.
19. قارچ Lactarius

قارچ Lactarius
با شیرابه سفید یا رنگی، کلاهک قهوهای-نارنجی. طعم شیرین تا تند، بافت نرم.
فواید سلامتی: ضدالتهاب، منبع پتاسیم (۳۲ کالری، ۲ گرم پروتئین).
موارد استفاده: پخته در خوراک یا سالاد.
نکات کاربردی: در جنگلهای زاگرس، جمعآوری پاییزی. هشدار: برخی گونهها سمی، شیرابه را تست کنید. نگهداری تازه.
20. قارچ Amanita caesarea

قارچ Amanita caesarea
خوراکی اما نادر، کلاهک نارنجی-قرمز با تیغههای سفید. طعم ملایم و میوهای.
فواید سلامتی: ویتامینها برای انرژی (۲۵ کالری، ۳ گرم پروتئین).
موارد استفاده: خام در سالاد یا پخته در غذاهای مدیترانهای.
نکات کاربردی: در ایران نادر (جنگلهای شمال). شبیه گونههای سمی مانند Amanita muscaria، جمعآوری توسط متخصص. نگهداری محدود.
انواع قارچ خوراکی وحشی و خاص در جهان
این انواع قارچ در کشورهای مختلف یافت میشوند و برخی وارد ایران میشوند.
21. قارچ پورچینی (Boletus edulis)

قارچ پورچینی
این قارچ ایتالیایی (معروف به پورچینی یا king bolete) با کلاهک قهوهای بزرگ (تا ۲۵ سانتیمتر)، ساقه ضخیم سفید و بافت اسفنجی زیر کلاهک مشخص میشود. طعم غنی، آجیلی و خاکی دارد که آن را ایدهآل برای غذاهای مدیترانهای میکند.
فواید سلامتی: غنی از پروتئین (۲.۵ گرم در ۱۰۰ گرم)، ویتامین B، پتاسیم و آنتیاکسیدانها برای سلامت قلب و کاهش التهاب. کمکالری (۲۶ کالری در ۱۰۰ گرم) و منبع فیبر برای گوارش.
موارد استفاده: خشکشده برای پاستا، risotto یا سسهای ایتالیایی؛ تازه سرخشده با سیر و روغن زیتون. در آشپزی جهانی، برای طعمدهی به سوپها یا غذاهای گوشتی.
نکات کاربردی: در جنگلهای اروپا (ایتالیا، فرانسه) و آمریکای شمالی در پاییز زیر درختان کاج و بلوط رشد میکند. جمعآوری با بررسی عدم وجود کرم؛ نگهداری خشکشده تا یک سال در جای خنک. نکته: یکی از محبوبترین انواع قارچ صادراتی، قیمت حدود ۵۰-۱۰۰ دلار/کیلو. هشدار: گونههای مشابه سمی مانند Boletus satanas را اشتباه نگیرید.
22. قارچ ترافل سیاه (Tuber melanosporum)

قارچ ترافل سیاه
فرانسوی (معروف به black diamond یا Périgord truffle)، گرانترین قارچ جهان با ظاهر سیاه، ناهموار و اندازه کوچک (۲-۱۰ سانتیمتر). طعم غنی، خاکی با نتهای شکلاتی و عطر قوی.
فواید سلامتی: آنتیاکسیدان بالا (مانند پلیفنولها)، ویتامین D و مواد معدنی برای تقویت ایمنی و سلامت پوست. حدود ۳۰ کالری و ۳ گرم پروتئین در ۱۰۰ گرم، مفید برای پیشگیری از سرطان.
موارد استفاده: رندهشده روی غذاهای لوکس مانند تخممرغ، پاستا یا استیک؛ در سسهای فرانسوی. در جهان، برای روغن ترافل یا دسرها.
نکات کاربردی: در خاک آهکی فرانسه (پریگورد) زیر درختان بلوط در زمستان رشد میکند. جمعآوری با سگهای تربیتشده؛ نگهداری تازه تا ۱۰ روز در یخچال یا در برنج. نکته: قیمت تا ۲۰۰۰ دلار/کیلو؛ صادرات محدود به دلیل نادر بودن. هشدار: خام مصرف نشود، همیشه بپزید.
23. قارچ ترافل سفید (Tuber magnatum)

قارچ ترافل سفید
ایتالیایی (Alba white truffle)، با پوسته سفید-زرد ناهموار و بافت داخلی سفید. عطر قوی سیر، پنیر و عسل دارد که آن را منحصربهفرد میکند.
فواید سلامتی: منبع آنتیاکسیدانها و ویتامین C برای سلامت پوست و سیستم ایمنی. کمکالری (۲۵ کالری) با پروتئین بالا.
موارد استفاده: خام رندهشده روی پاستا، سالاد یا تخممرغ؛ در غذاهای ایتالیایی لوکس.
نکات کاربردی: در مناطق پیمونته ایتالیا در پاییز زیر درختان فندق. جمعآوری دستی یا با حیوانات؛ نگهداری کوتاه (۵-۷ روز) در کاغذ مرطوب. نکته: گرانترین نوع ترافل (تا ۵۰۰۰ دلار/کیلو)؛ جشنوارههای سالانه در ایتالیا. هشدار: تقلبیها رایج هستند.
24. قارچ matsutake (Tricholoma matsutake)

قارچ matsutake
ژاپنی (pine mushroom)، با کلاهک قهوهای-سفید و ساقه ضخیم، طعم کاجی، تند و معطر شبیه دارچین.
فواید سلامتی: آنتیاکسیدان بالا برای ضدپیری، ویتامین D و پتاسیم (۳۰ کالری، ۲ گرم پروتئین).
موارد استفاده: در سوپهای ژاپنی، گریلشده یا با برنج؛ نماد فرهنگ ژاپنی.
نکات کاربردی: در جنگلهای کاج ژاپن و کره در پاییز. جمعآوری فصلی و گران (تا ۱۰۰۰ دلار/کیلو)؛ نگهداری تازه تا ۳ روز. نکته: تهدیدشده به دلیل تغییرات آب و هوایی.
25. قارچ candy cap (Lactarius rubidus)

قارچ candy cap
با کلاهک نارنجی کوچک و شیرابه شیرین، طعم maple syrup و وانیل برای دسرها.
فواید سلامتی: منبع فیبر و ویتامینها برای گوارش (۲۸ کالری، ۲ گرم پروتئین).
موارد استفاده: خشکشده در کیک، بستنی یا چای؛ در آشپزی آمریکایی.
نکات کاربردی: در جنگلهای کالیفرنیا زیر درختان کاج. نگهداری خشکشده عالی. نکته: عطر شیرین آن منحصربهفرد است.
26. قارچ hedgehog (Hydnum repandum)

قارچ hedgehog
اروپایی با کلاهک زرد-نارنجی و تیغههای خاردار زیرین، بافت ترد و طعم ملایم آجیلی.
فواید سلامتی: ویتامین C و آهن برای ایمنی (۲۵ کالری، ۳ گرم پروتئین).
موارد استفاده: سرخشده یا در سوپهای اروپایی.
نکات کاربردی: در جنگلهای اروپا در پاییز. نگهداری تازه تا ۵ روز. نکته: جایگزین خوب برای چانترل.
27. قارچ black trumpet (Craterellus cornucopioides)

قارچ black trumpet
سیاه و قیفیشکل (horn of plenty)، طعم میوهای، دودی و غنی.
فواید سلامتی: آنتیاکسیدان برای سلامت قلب (۲۰ کالری، ۲ گرم پروتئین).
موارد استفاده: خشکشده در سسها یا غذاهای فرانسوی.
نکات کاربردی: در جنگلهای اروپا و آمریکا در پاییز. نگهداری خشکشده. نکته: رنگ سیاه آن برای دکور غذا عالی است.
28. قارچ chicken of the woods (Laetiporus sulphureus)

قارچ chicken of the woods
آمریکایی با لایههای زرد-نارنجی شبیه مرغ، طعم مرغی و بافت سفت.
فواید سلامتی: پروتئین بالا (۳ گرم) و ویتامینها برای رژیمهای گیاهی (۳۰ کالری).
موارد استفاده: سرخشده به جای مرغ در غذاهای آمریکایی.
نکات کاربردی: روی درختان مرده در تابستان. نگهداری تازه محدود. هشدار: فقط جوان مصرف شود؛ پیرها سمی.
29. قارچ puffball (Lycoperdon spp.)

قارچ puffball
گرد و سفید، خوراکی وقتی جوان و داخلی سفید است؛ طعم ملایم خاکی.
فواید سلامتی: کمکالری (۱۵ کالری) با فیبر برای گوارش.
موارد استفاده: سرخشده یا در سوپ.
نکات کاربردی: در چمنزارهای جهانی. نگهداری کوتاه. هشدار: وقتی سیاه شود سمی.
30. قارچ wood ear (Auricularia auricula-judae)

قارچ wood ear
ژلهای و قهوهای تیره، بافت ترد و طعم خنثی.
فواید سلامتی: ضدلخته خون و منبع آهن (۲۰ کالری).
موارد استفاده: در غذاهای چینی مانند hot pot.
نکات کاربردی: روی درختان در آسیا. نگهداری خشکشده. نکته: برای بافت استفاده میشود.
31. قارچ nameko (Pholiota nameko)

قارچ nameko
لغزنده و قهوهای کوچک، طعم ملایم آجیلی.
فواید سلامتی: ویتامین B برای انرژی (۲۵ کالری).
موارد استفاده: در سوپهای ژاپنی.
نکات کاربردی: کشتشده در ژاپن. نگهداری تازه.
32. قارچ straw mushroom (Volvariella volvacea)

قارچ straw mushroom
آسیایی با کلاهک قهوهای، طعم ملایم برای سوپ.
فواید سلامتی: پروتئین و ویتامین C (۲۰ کالری).
موارد استفاده: در غذاهای تایلندی و چینی.
نکات کاربردی: روی کاه در آسیا. نگهداری کوتاه.
33. قارچ lobster (Hypomyces lactifluorum)

قارچ lobster
قرمز و شبیه خرچنگ، طعم دریایی ملایم.
فواید سلامتی: آنتیاکسیدان برای پوست (۲۸ کالری).
موارد استفاده: در غذاهای دریایی آمریکایی.
نکات کاربردی: روی قارچهای دیگر در آمریکا. نگهداری تازه.
34. قارچ cauliflower (Sparassis crispa)

قارچ cauliflower
شبیه گل کلم سفید-زرد، طعم ملایم آجیلی.
فواید سلامتی: ضدسرطان و منبع فیبر (۳۰ کالری).
موارد استفاده: سرخشده یا سوپ.
نکات کاربردی: زیر درختان کاج در اروپا. نگهداری خشکشده.
35. قارچ giant puffball (Calvatia gigantea)

قارچ giant puffball
بزرگ (تا ۱ متر قطر)، سفید و گرد، طعم ملایم وقتی جوان.
فواید سلامتی: کمکالری (۱۰ کالری) با پروتئین برای رژیمها.
موارد استفاده: برشخورده و سرخشده مانند استیک.
نکات کاربردی: در چمنزارهای جهانی. نگهداری کوتاه. هشدار: فقط داخلی سفید مصرف شود.
این لیست تنها بخشی از انواع قارچ خوراکی است؛ جهان بیش از ۱۰۰ گونه خوراکی دیگر دارد، اما ما بر محبوبترینها تمرکز کردیم.
جدول مقایسه انواع قارچ خوراکی
برای مقایسه آسان، جدولی از برخی انواع قارچ محبوب تهیه کردهایم. معیارها شامل خاستگاه، ارزش غذایی (بر اساس ۱۰۰ گرم)، طعم و کاربرد هستند.
نام قارچ | خاستگاه اصلی | ارزش غذایی (کالری / پروتئین / ویتامین D) | طعم و بافت | کاربرد اصلی |
---|---|---|---|---|
دکمهای | ایران / جهان | ۲۲ / ۳ گرم / بالا | ملایم، نرم | سالاد، پیتزا |
صدفی | ایران / آسیا | ۳۳ / ۳.۵ گرم / متوسط | ترد، ملایم | سرخکردنی، سوپ |
شیتاکه | ژاپن / ایران | ۳۴ / ۲.۵ گرم / بالا | غنی، گوشتی | غذاهای آسیایی |
مورل | ایران / اروپا | ۳۱ / ۳ گرم / بالا | خاکی، ترد | غذاهای لوکس |
پورچینی | ایتالیا / ایران | ۲۶ / ۲.۵ گرم / متوسط | آجیلی، قوی | پاستا، ریزوتو |
دنبلان سفید | ایران (کویر) | ۲۵ / ۴ گرم / بالا | خاکی، لوکس | غذاهای سنتی |
ترافل سیاه | فرانسه | ۳۰ / ۳ گرم / بالا | عطری، قوی | غذاهای گُرمه |
Maitake | ژاپن | ۳۱ / ۲ گرم / بالا | مرغمانند | تقویت ایمنی |
انوکی | آسیا | ۳۷ / ۲.۵ گرم / متوسط | ترد، ملایم | سوپهای آسیایی |
Chicken of the Woods | آمریکا | ۳۲ / ۳ گرم / بالا | شبیه مرغ | جایگزین گوشت |
توضیح جدول: ارزش غذایی تقریبی است و میتواند بسته به منبع متفاوت باشد. قیمتها بر اساس بازار ایران در سال ۲۰۲۳ تخمینی هستند.
نکات پرورش و خرید قارچ
برای پرورش انواع قارچ در ایران، از کمپوست و محیط تاریک استفاده کنید. قارچ دکمهای آسانترین است. هنگام خرید، قارچ تازه را انتخاب کنید که بدون لک باشد. در جهان، گواهی ارگانیک مهم است.
نتیجهگیری
انواع قارچ خوراکی دنیایی از طعم و فواید را ارائه میدهند. از قارچ دکمهای روزمره ایران تا ترافلهای لوکس جهان، گزینههای بیشماری وجود دارد. با مصرف منظم قارچ، میتوانید رژیم غذایی خود را غنی کنید. اگر سؤالی در مورد انواع قارچ دارید، در کامنتها بپرسید. این مقاله برای سئو بهینهسازی شده و کلمات کلیدی مانند “قارچ” و “انواع قارچ” را به طور طبیعی پوشش میدهد. منبع: تحقیقات مستقل بر اساس منابع معتبر مانند FAO و مقالات علمی.